Przede wszystkim po zmianie zachowania. Możemy zacząć coś podejrzewać, gdy nasze dziecko:
- Zachowuje się inaczej niż zwykle
- Zaczyna długo przebywać poza domem, nie podając wyraźnego powodu
- Zmienia grupę przyjaciół, zaczyna się obracać wśród innych osób
- Izoluje się
- Bez wytłumaczalnych powodów opuszcza się w nauce
- Osłabia związki z domem i rodziną
- Zaczyna kłamać i kraść
- Zaczyna mieć kłopoty z prawem
- Wygląda na zatrute, pijane, halucynujące, splątane, nieprzytomne
Substancje uzależniające. Jest ich bardzo wiele, a do najważniejszych zalicza się:
Narkotyki opioidowe, takie jak heroina, morfina, opium, kodeina, meperydyna (Demrol), hydromorfon (Dilaudid), metadon i inne. W Polsce opiaty są przyjmowane pod postacią wytwarzanego z makówek „kompotu”, który jest najtańszy. Substancje te działają sedatywnie (uspokajająco [słowo „morfina” pochodzi od Morfeusz, bóg snu]) lecz powodują też euforię, a ich częste używanie prowadzi do tolerancji lekowej i zależności fizycznej.
Przyjmowanie opiatów może również wywoływać:
- Euforię, błogostan
- Przyspieszenie akcji serca
- Zwężenie źrenic
- Śpiączkę, zwolnienie i zatrzymanie oddychania (w wysokich dawkach)
- Ponadto na skórze osoby stosującej opiaty dożylnie zauważyć można ślady po nakłuciach i rany, pochodzące od zakażeń
Substancje psychoaktywne to amfetaminy (amfetamina i jej pochodne, takie jak metaamfetamina), Extasy i kokaina. Działają pobudzająco, a używane często prowadzą do zależności psychicznej.
Ich przyjmowanie może również wywoływać:
- Euforię, błogostan
- Rozszerzenie źrenic
- Przyspieszenie akcji serca
- Lęk
- Bezsenność
- Nasiloną aktywność
- Zachowanie agresywne
- Gorączkę
- Drgawki
- Halucynacje a nawet udar mózgu
Substancje psychoaktywne (zwłaszcza amfetamina) są przyjmowane ze względu na właściwości polegające na zmniejszeniu potrzeby snu (amfetamina jest bardzo popularna przed maturą i wśród studentów), a także, uwielbiają je młode panny dbające nadmiernie o swój wygląd (panny zażywają spore ilości amfetaminy ze względu na efekt obniżania łaknienia).
Środki uspokajające, takie jak barbiturany (amobarbital, pentobarbital, sekobarbital), benzodiazepiny (Relanium, Elenium), wodzian chloralu oraz podobnie działający alkohol. Substancje te działają sedatywnie, a ich częste używanie prowadzi do zależności psychicznej oraz rozwoju tolerancji i zależności fizycznej.
Ich przyjmowanie może również wywoływać:
- Niewyraźną mowę
- Brak koordynacji ruchowej (zataczanie się, bełkotliwa mowa, niemożność trafienia palcem do nosa)
- Zaburzenia uwagi
- Osłabienie zdolności oceny
- Huśtawki nastroju
- Podwójne widzenie
- Zawroty głowy
- Zachowania agresywne lub samobójcze
Jeśli siłę uzależniającą jakiejś substancji mierzyć trudnością rozstania się z nią, to nikotyna, substancja zawarta w dymie papierosowym może być dziś uznana za narkotyk. Powoduje silną zależność psychiczną. Palenie nikotyny nie daje takiego „kopa”, ani nie ma też tak silnych właściwości uspokajających lub psychoaktywne jak klasyczne narkotyki; również zespół odstawienia od nikotyny przebiega łagodniej niż zespół abstynencyjny od opiatów.